Φωτογραφίες από την προσωπική συλλογή του Κωνσταντίνου Πανιτσίδη

 Τεχνικά χαρακτηριστικά      Φωτογραφίες      Video

Πρόκειται για ένα ρωσικό ελικόπτερο το Ka-31 το οποίο σχεδίασε και ανέπτυξε το γνωστό γραφείο σχεδίασης ελικοπτέρων Kamov (Καμόφ) για να χρησιμοποιείται σε ρόλο έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου στις επιχειρήσεις του Ναυτικού. Η σχεδίαση του έχει ως βάση τη σειρά των ελικοπτέρων Ka-25,27,29, ανθυποβρυχιακού πολέμου με δυνατότητες προσβολής στόχων επιφανείας των οποίων από αυτή την άποψη (σχεδίαση) αποτελεί τη συνέχεια

Για τη σχεδίαση και ανάπτυξη του το γραφείο Kamov έτυχε σχετικής (κρατικής) εξουσιοδότησης στις αρχές του έτους 1985. Η φάση της ανάπτυξης δεν χρειάστηκε να διαρκέσει πολύ αφού στην ουσία επρόκειτο για μετεξέλιξη υπαρχόντων ελικοπτέρων. Τα δύο χρόνια που κράτησε κυρίως αναλώθηκαν στην ενσωμάτωση του ραντάρ και των λοιπών ηλεκτρονικών συστημάτων που συνθέτουν το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου. Η πρώτη πτήση αναπτυξιακού μοντέλου έγινε το 1985. Για την κατασκευή και μαζική παραγωγή του ακολουθήθηκε η ρωσική πρακτική, της ανάθεσης της δηλαδή σε κατασκευαστικό οίκο, στην προκειμένη περίπτωση στο εργοστάσιο Kumertau Aviation Production Enterprise (στην πόλη Kumertau).

Ka-31 Radar Surveillanсe Helicopter © OKB Kamov

Η ένταξη του στο Ρωσικό Ναυτικό καθυστέρησε λίγα χρόνια, κάτι που οφείλετο σε καθαρά οικονομικούς λόγους. Από το έτος 1995 το Ka-31 βρίσκεται σε επιχειρησιακή κατάσταση με το Ρωσικό Ναυτικό.
To Ka-31 παραμένοντας ένα ελικόπτερο ναυτικής συνεργασίας μπορεί V ανταποκρίνεται στο νέο ρόλο του, εντοπίζοντας με επιτυχία κάθε απειλή που προέρχεται είτε από αεροσκάφη είτε από πλοία επιφανείας.
Αυτή η δυνατότητα το καθιστά αποτελεσματικό και μοναδικό σε αντίστοιχες επιχειρησιακές δράσεις στις περιπτώσεις που τα συμβατικά μέσα και τα αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου αδυνατούν να εντοπίσουν τον εχθρό και το στόχο.
Οι Αγγλοι στον πόλεμο των Φόκλαντς εστερούντο αντίστοιχων αεροπορικών μέσων με συνέπεια να μην μπορούν να αποκαλύψουν και να εγκλωβίσουν αεροσκάφη που πετούσαν χαμηλά, με αποτέλεσμα την απώλεια δύο πλοίων.
To Ka-31 ακολουθεί την παράδοση όλων των σχεδιάσεων Καμόφ. Δηλαδή, έχει το διπλό, ομοαξονικό αντιπεριστρεφόμενο δίδυμο στροφείο.
Το ελικόπτερο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από το Στρατό ξηράς, αφού βεβαίως γίνουν οι ανάλογες μετατροπές, ωστόσο μικρές σε έκταση και όχι μεγάλου κόστους.
To Ka-31μάλλον έχει καλύψει αυτό το κενό, που το καθιστά το μοναδικό ελικόπτερο έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου.
Στο Ka-31 χρησιμοποιούνται βασικά μέρη του Ka-29 όπως: η άτρακτος, το προωθητικό σύστημα και τα μέρη του διπλού, ομοαξονικού αντιπεριστρεφόμενου δίδυμου στροφείου.
Μερικές από τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν στην κατασκευή του ήταν η τοποθέτηση και συνεργασία του πανίσχυρου ραντάρ με το υπόλοιπο ηλεκτρονικό εξοπλισμό. Και τούτο γιατί έπρεπε να ελαχιστοποιηθούν οι επιδράσεις του παραπάνω συστήματος στα συστήματα πλοήγησης του ελικόπτερου.

Ka-31 Ελικόπτερο έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου © OKB Kamov

Το ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου λειτουργεί στη συχνότητα decimetric range (εκατοστομετρική). Κεραία περιστρεφόμενη με βάρος 200 κιλών, μήκος 5,75 μέτρα και επιφάνεια 6 μ2.

Ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός αποτελείται από το ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου τύπου Ε-801 "OKO".
Στην ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εξοπλισμού και στη κατασκευή του, η Καμόφ, συνεργάστηκε με το Nizhegorodskoi Scientific Institute of radio engineering και το σχεδιαστικό γραφείο Instrument-making του Saratov.
Το σύστημα του επιτρέπει να παρακολουθεί στόχους μεγέθους ενός τακτικού αεροσκάφους σε απόσταση 100-150 χλμ, και ταυτόχρονα να παρακολουθεί και να εγκλωβίζει μέχρι 20 στόχους. Η αποκάλυψη και παρακολούθηση σκαφών επιφανείας μπορεί να φθάσει σε απόσταση και τα 250 χλμ. Αυτή εξαρτάται κατά κύριο λόγο από το μέγεθος και εξ αυτού της προβαλλόμενης απέναντι στο ραντάρ μετωπικής επιφάνειας του κάθε πλοίου.
Το ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου λειτουργεί στη συχνότητα dedmetric range (εκατοστομετρική). Κεραία περιστρεφόμενη με βάρος 200 κιλών, μήκος 5,75 μέτρα και επιφάνεια 6 μ2. Η πλήρης περιστροφή της κεραίας πραγματοποιείται σε 10 δευτερόλεπτα.
Κατά τη μετάβαση και επιστροφή του από την περιοχή περιπολίας η κεραία διπλώνεται στο κάτω τμήμα της ατράκτου, έτσι ώστε το ελικόπτερο να έχει όσο δυνατό λιγότερη αεροδυναμική αντίσταση. Για τη λειτουργία του το ραντάρ ξεδιπλώνει, κάτω, κάθετα 90ο.
Αυτομάτως το σύστημα προσγείωσης σηκώνεται προς τα πάνω, για να μην εμποδίζει την λειτουργία του ραντάρ.

Ka-31 Ελικόπτερο έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου © OKB Kamov

Το ελικόπτερο είναι εφοδιασμένο με ένα λογισμικό πρόγραμμα και αυτοματοποιημένο σύστημα πλοήγησης και ανήκει στην κατηγορία των ελικοπτέρων παντός καιρού.
To Ka-31 έχει μέχρι σήμερα συμπληρώσει αρκετές χιλιάδες ώρες πτήσεων και έχει αξιολογηθεί ως επαρκές για την αποστολή για την οποία σχεδιάστηκε. Οι δυνατότητες του είναι πράγματι μεγάλες και οι προοπτικές για επιτυχημένη καριέρα τόσο στο Ναυτικό όσο και στο Στρατό αρκετά ευοίωνες.
Ήδη ανεπίσημες πληροφορίες φέρουν το Ινδικό Ναυτικό να έχει τοποθετήσει παραγγελία για 12 ελικόπτερα Ka-31 έναντι του ποσού των 92 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ νωρίτερα, από το γραφείο Kamov είχε ανακοινωθεί ότι ο αριθμός των προς κατασκευή ελικοπτέρων θα εξαρτάτο από τον αριθμό των πλοίων τόσο του Ρωσικού Ναυτικού όσο και του Ινδικού που θα δεχόταν το σύστημα.

ΣΧΕΔΙΟ ΤΡΙΩΝ ΟΨΕΩΝ

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Ka-31 Ελικόπτερο έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου