MiG-31 Foxhound. Πρώτη πτήση: 1977 © Konstantinos Panitsidis

Φωτογραφίες από την προσωπική συλλογή του Κωνσταντίνου Πανιτσίδη


 Τεχνικά χαρακτηριστικά      Φωτογραφίες      Video

 

 

Όνομα κατά NATO: Foxhound 

To MIG-31 της Ρωσικής Αεροπορίας ίσως ένα από τα κορυφαία αναχαιτιστικα που παρουσιάστηκαν παγκοσμίως αποτέλεσε το πρώτο σοβιετικό μαχητικό με πραγματική ικανότητα εμπλοκής πολλαπλών στόχων και εξοπλισμένο με ραντάρ look down/shoot down. 'Έχοντας δεχτεί εκτεταμένες αναβαθμίσεις κατά τη διάρκεια της επιχειρησιακής ζωής του, υπερέχει ακόμη και σήμερα σε αρκετά σημεία απέναντι σε αρκετούς δυτικούς τύπους μαχητικών. Η πορεία του αλλά και οι νέες εκδόσεις που βρίσκονται σε υπηρεσία αποτελούν το αντικείμενο της παρουσίασης που ακολουθεί.

Τo MIG-31 προέρχεται σχεδιαστικά από το MIG-25 το οποίο κατασκευάστηκε με κύριο γνώμονα την αντιμετώπιση του "εξωτικού" βομβαρδιστικού των 3 Max, XB-70 Valkyrie της Αμερικανικής Αεροπορίας.
Από τις αρχές της δεκαετίας του '80 η τότε Σοβιετική Ένωση βρέθηκε αντιμέτωπη με τις πρωτοποριακές για την εποχή απειλές όπως τα βελτιωμένα βλήματα cruise, τα βομβαρδιστικά Β-1Β Lancer και τελικά το εξελιγμένο βομβαρδιστικό τεχνολογίας Stealth, B-2 Spirit. Η υιοθέτηση της τακτικής διείσδυσης από χαμηλό ύψος ήταν το κυρίαρχο στοιχείο που ανάγκασε την ΕΣΣΔ να προχωρήσει στο σχεδιασμό ενός νέου τύπου αναχαιτιστικού με ικανότητα Look Down / Shoot Down.

Μετά από το περίφημο επεισόδιο αυτομόλησης του Viktor Belenko στην Ιαπωνία με ένα MIG-25 Foxbat, ο θρύλος του φημολογούμενου υπέρ-μαχητικού (εξ αιτίας του οποίου σχεδιάστηκε το αμερικανικό F-15 Eagle) κατέρρευσε μέσα σε μια νύχτα. Ιπτάμενοι και τεχνικοί της Αμερικανικής Αεροπορίας στάθηκαν αφάνταστα τυχεροί, καθώς είχαν στη διάθεση τους ένα ανέπαφο επιχειρησιακό MiG-25 της Σοβιετικής Διοίκησης Αεράμυνας (PVO), το οποίο εξέτασαν εξονυχιστικά ανακαλύπτοντας πολλές από τις αδυναμίες του.

Όπως ήταν φυσικό ο αντίκτυπος στην ψυχολογία και το γόητρο των Σοβιετικών ήταν πολύ βαρύς με αποτέλεσμα να ξεκινήσει μια διαδικασία αναθεώρησης του δόγματος αναχαίτισης της PVO. Διαπιστώθηκε μεταξύ άλλων η ανάγκη σχεδιασμού και ανάπτυξης ενός νέου αεροσκάφους, το οποίο έπρεπε να είναι διθέσιο, με σαφώς ανώτερα χαρακτηριστικά και επιδόσεις από τον προκάτοχο του, για την αναχαίτιση εναέριων απειλών σε χαμηλό ύψος. ’λλωστε ο τομέας αυτός ήταν ένα από τους πολλούς που το MIG-25 αδυνατούσε να καλύψει επαρκώς.
Το πρόγραμμα ανάπτυξης με την ονομασία MiG-25MP ξεκίνησε το 1972 και το πρωτότυπο αεροσκάφος Ye-155R-1 πραγματοποίησε την παρθενική πτήση του στις 16 Σεπτεμβρίου 1976 με τον δοκιμαστή πιλότο A. Fedotov.
Για να καλυφτούν οι αυξημένες απαιτήσεις, το νέο αναχαιτιστικό θα έπρεπε να είναι εφοδιασμένο με ένα εξελιγμένο ραντάρ που θα συνεργαζόταν με μια νέα γενιά βλημάτων. Κορυφαία απαίτηση όπως ήταν φυσικό ήταν και η δυνατότητα κατόπτευσης/ βολής (look down/ shoot down) κάτω από το επίπεδο πτήσης του αεροσκάφους. Το σχέδιο του MIG-25 Foxbat (η ομοιότητα τους είναι μεγάλη), εξελίχτηκε ενσωματώνοντας επανασχεδιασμένη άτρακτο με διθέσιο cockpit και νέα ηλεκτρονικά συστήματα. Στην ουσία πρόκειται για δύο διαφορετικά αεροσκάφη τουλάχιστον από κατασκευαστικής και τεχνολογικής άποψης. Το πρωτότυπο εφοδιάστηκε με ένα καινούργιο προωθητικό σύστημα που αποτελείτο από δυο στροβιλοκινητήρες διπλής ροής Soloviev D-30F. Όπως πιθανά είναι γνωστό ο συγκεκριμένος κινητήρας είναι μια εξέλιξη της πολιτικής έκδοσης που χρησιμοποιείται από το μεταφορικό Tu-134 (μια μάλλον λογική επιλογή, αν σκεφτούμε ότι το Tu-134 στην αρχή σχεδιαζόταν ως βομβαρδιστικό!). Η παραγωγή του MiG-31 ξεκίνησε το 1979 και οι πρώτες μονάδες προορίζονταν για την αντικατάσταση των παλαιότερων MiG-23 Flogger και Su-15 Flagon.
Από το 1996 και μετά το MiG-31 ήταν ο μοναδικός τύπος αναχαιτιστικού που βρισκόταν σε παραγωγή παγκοσμίως με ενσωματωμένο παλμικό ντόπλερ ραντάρ με ικανότητα ιχνηλάτησης 10 στόχων και ταυτόχρονου εγκλωβισμού των τεσσάρων πιο επικίνδυνων.

Στις αρχές του 90, κάτω από την έλλειψη κονδυλιών, το υπουργείο άμυνας της Ρωσίας ακύρωσε την αγορά επιπλέον MiG-31. Συνολικά κατασκευάστηκαν πάνω από 349 FOXHOUND από τα οποία περίπου 150-200 παραμένουν επιχειρησιακά στη Ρωσική Αεροπορία.
Οι βάσεις που επιχειρούν τα ρωσικά MiG-31 βρίσκονται κυρίως στη βορειοδυτική Ρωσία για την επιτήρηση των αχανών εκτάσεων στη Σιβηρία και μερικές στην ’πω Ανατολή κοντά στα σύνορα με την Κίνα. Μοναδικός χρήστης πέραν της Ρωσίας είναι η Κίνα η οποία υπέγραψε συμφωνία για την προμήθεια 24 MiG-31 για την Κινεζική Πολεμική Αεροπορία το 1992.

Τα κινεζικά MiG-31 συναρμολογήθηκαν σε εγχώρια γραμμή παραγωγής στη πόλη Shenyang με ρυθμό παραγωγής τέσσερα αεροσκάφη το μήνα.
Οι τελευταίες παραδόσεις ολοκληρώθηκαν το 2000. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις η συμφωνία με την κινεζική κυβέρνηση προσβλέπει στην κατασκευή μέχρι και 700 μαχητικών με πρόβλεψη για 200 επιχειρησιακά MiG-31 έως το 2010. Ενδιαφέρον για την απόκτηση του τύπου έχει εκδηλώσει επίσης και η Ινδία.

 

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

ΔΟΜΗ - ΑΤΡΑΚΤΟΣ
To MiG-31 είναι ένα υψηλοπτέρυγο αεροσκάφος με επιμηκυμένη άτρακτο, λεπτή, με κάθετες πλευρές και περιλαμβάνει το ρύγχος με το κώνο του ραντάρ το σύστημα ανεφοδιασμού (για τα MiG-31 M/F/ FE/ ΒΜ) και το διαμέρισμα του cockpit. Και οι δύο χειριστές έχουν στη διάθεση τους δυο εκτινασσόμενα καθίσματα μηδενικού ύψους και ταχύτητας τύπου K-36DM. Οι καλύπτρες των δύο μελών του πληρώματος ανοίγουν προς τα πίσω (σύμφωνα με τα δυτικά πρότυπα), και έχουν μια χρησίζουσα επίστρωση για την μείωση του ηλεκτρομαγνητικού ίχνους του αεροπλάνου.
Η ορατότητα που προσφέρει το cockpit και από τις δύο θέσεις είναι εξαιρετικά περιορισμένη και για το λόγο αυτό στην θέση του χειριστή οπλικών συστημάτων (ΧΟΣ) έχει τοποθετηθεί ένα ειδικό πτυσσόμενο "περισκόπιο" για μεγαλύτερη ορατότητα. Το βοήθημα αυτό αποδεικνύεται ιδιαίτερα χρήσιμο κατά τη φάση της προσγείωσης.

Το κρύσταλλο της καλύπτρας είναι κατασκευασμένο από θερμομονωτικό πλεξιγκλάς πάχους 10 mm, ενώ το αλεξίνεμο αποτελείται από πολλαπλή επίστρωση 36 mm με ηλεκτρική αντιπαγωτική στρώση. Κάτω από το διαμέρισμα του cockpit βρίσκεται η θυρίδα του κύριου σκέλους προσγείωσης. Χαρακτηριστική είναι η διπλή λειτουργία των θυρίδων του διαμερίσματος και ως αερόφρενα για την επιβράδυνση του αεροσκάφους.
Οι αεραγωγοί του MiG-31 είναι αρκετά μεγαλύτεροι και πολυπλοκότεροι στην κατασκευή τους, απ' ότι στο MiG-25 Foxbat. Διακρίνονται εύκολα από τις έντονα κεκλιμένες επιφάνειες ενώ η είσοδος του απαραίτητου αέρα ρυθμίζεται αυτόματα, ανάλογα με το ύψος πτήσης και την ταχύτητα.

Στο μέσον περίπου της ατράκτου βρίσκονται οι 7 κύριες δεξαμενές καυσίμου, με χωρητικότητα 18.300 λίτρων. Η μέγιστη ποσότητα μεταφερόμενου καυσίμου σε συνδυασμό με βοηθητικές δεξαμενές φτάνουν τα 23.500 λίτρα.
Στην αριστερή πλευρά του ρύγχους έχει τοποθετηθεί και ένας ανασυρόμενος σωλήνας ανεφοδιασμού εν πτήση, έτσι ώστε το MiG-31 (Β, Μ, ΒΜ) να είναι σε θέση να ανεφοδιάζεται από αεροσκάφη ανεφοδιασμού IL-78 (IL-78M) και Su-24M με τη μέθοδο "Hose and Drogue".

ΠΤΕΡΥΓΑ
Οι πτέρυγες του MiG-31 έχουν τραπεζοειδές σχήμα, με γωνία βέλους 41ο 02' στο χείλος προσβολής. Ακολουθεί μια μικρή προέκταση βάσης χείλους προσβολής (LERX), με γωνία βέλους 70ο 03'. Η πτέρυγα ενσωματώνει τα πηδάλια κλίσης και τα πτερύγια καμπυλότητας (flaps). Τα ακροπτερύγια είναι διαμορφωμένα ειδικά να φέρουν ατρακτίδια με εξοπλισμό ECM/ECCM ενώ ταυτόχρονα χρησιμοποιούνται και για την απόσβεση του πτερυγισμού. Η κάθε πτέρυγα φέρει από δυο φορείς οπλισμού για τη μεταφορά δεξαμενών ή βλημάτων μέσου βεληνεκούς. To MiG-31 διαθέτει δύο κάθετα σταθερά με γωνία βέλους 54ο , συνολικής επιφάνειας 15,6 τ.μ. Στην κορυφή των κάθετων σταθερών έχουν τοποθετηθεί συσκευές Η.Π. (κεραίες).

Το οριζόντιο πτέρωμα είναι ολοκινούμενο με διαφορικό πηδάλιο ύψος-βάθους. Η επιφάνεια του οριζόντιου πτερώματος είναι 9,82 τ.μ. με γωνία βέλους 54ο 22' , ενώ η δίεδρος γωνία "V" είναι 1ο 25'.

Στο ύψος της ουράς ξεχωρίζει η κυλινδρική προέκταση της ατράκτου. Ανάμεσα στις εξαγωγές των δύο κινητήρων φιλοξενούνται δύο αλεξίπτωτα επιβράδυνσης συνολικής επιφάνειας 50 τ.μ. Τέλος για αυξημένη ευστάθεια στο διαμήκη άξονα έχει τοποθετηθεί ένα ζεύγος κοιλιακών πτερυγίων με εξωτερική κλίση 12ο . Τα υλικά κατασκευής του MIG-31 επιλέχτηκαν με βάση την αντοχή τους ώστε να αντέχουν τις υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύσσονται κατά την διάρκεια της πτήσης σε ταχύτητες άνω των 2,5 Max.Τα κράματα από αλουμίνιο (D-19, VAL-10) καλύπτουν το 33% του συνόλου της κατασκευής και είναι ικανά να άντεχουν σε θερμοκρασίες 150ο C. Σε επιλεγμένα σημεία όπως στις αεροεισαγωγές τους θύλακες των κινητήρων και το ουραίο πτέρωμα έχει χρησιμοποιηθεί τιτάνιο (κράματα ΟΤ4-1, VT-20, VT-21L, VT-22) και ανοξείδωτο ατσάλι (τύπου VNS-2, VNS-5, El-878, El-703, VNL-3, SN-3. VL-1), σε ποσοστό 16% και 50% αντίστοιχα. Το σύστημα προσγείωσης είναι τριών σημείων με ανασυρόμενα σκέλη προς τα εμπρός. Αυτή η διάταξη παρέχει δυνατότητες αποπροσγείωσης σε χωμάτινους ή χιονισμένους ημι-προετοιμασμένους διαδρόμους πέραν των συμβατικών που συναντάμε σε κύριες αεροπορικές βάσεις.

ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Το προωθητικό σύστημα αποτελείται από δύο στροβιλοκινητήρες διπλής ροής Solovief D-30F-6 με μέγιστη ώση 9.500 kgf (15.500 kgf με μετάκαυση) ο κάθε ένας. Ο συγκεκριμένος κινητήρας επιλέχτηκε ώστε να βελτιωθεί η βασική απαίτηση του MiG-31 για μεγαλύτερη εμβέλεια σε σχέση με το MIG-25.Όσον αφορά την κατανάλωση καυσίμου φτάνει τα 0,72/1,9 kg/hr. Ο συμπιεστής περιλαμβάνει πέντε βαθμίδες πτερυγίων χαμηλής πίεσης και 10 βαθμίδες υψηλής συμπίεσης. Το μέγιστο βάρος του κινητήρα είναι 2.415 κιλά. Τα δύο γιγάντια ακροφύσια έχουν εξωτερικό σταθερό τμήμα και εσωτερικό κινούμενο που λειτουργούν με πίεση αέρος σε υπερηχητικές ταχύτητες και υδραυλικό στις υποηχητικές.

MiG-31 Foxhound © Konstantinos Panitsidis


Σε σχέση με τους δυτικούς κινητήρες ο D-30F-6 που χρησιμοποιεί το MiG-31 παρέχει συγκριτικά μεγαλύτερη ώση ιδιαίτερα σε ταχύτητες κοντά στα 3 Max αλλά υστερεί τεχνολογικά και στο ωφέλιμο όριο ζωής. Χαρακτηριστικά η συνεχής χρήση του στο μέγιστο όριο ταχύτητας επέφερε τη μείωση του ορίου ζωής στο μισό προβλεπόμενο χρόνο δημιουργώντας συχνά περιορισμούς στο φάκελο πτήσης του MiG-31 σε εκπαιδευτικές εξόδους.
Το ασυνήθιστο σύστημα προσγείωσης, που ανασύρεται προς τα εμπρός. Το εξόγκωμα κρύβει το πυροβόλο GSh-6-23 των 23 mm.

ΕΠΙΔΟΣΕIΣ
To MiG-31 είναι ένα από τα πιο γρήγορα αεροσκάφη που πέταξαν ποτέ με μέγιστη ταχύτητα που αγγίζει τα 3.000km/hr (2,90 Max), σε ύψη 11-17,5 km. Ο λόγος ώσης προς βάρος είναι της τάξης του 0.75:1 με δομικό όριο αντοχής 5G. Η μέγιστη ταχύτητα στο επίπεδο της θάλασσας είναι 1,22 Max (1500km/hr - 810 kts). Η μέγιστη ακτίνα δράσης φτάνει τα 3.000km ενώ σε αποστολές CAP μπορεί να εκτελέσει περιπολία διάρκειας 3,5 ωρών σε απόσταση 720km ή 6 ωρών σε απόσταση 1.400km με έναν ενδιάμεσο εναέριο ανεφοδιασμό. To MiG-31 απαιτεί διάδρομο μήκους 1200μ για απογείωση ενώ αρκούν 800μ για να ακινητοποιηθεί πλήρως κατά την προσγείωση.
Οι παραπάνω επιδόσεις δικαιολογούν πλήρως το τίτλο του MiG-31 ως αναχαιτιστικό μακράς ακτίνας δράσης, ενώ θεωρείται πλήρως επιτυχημένο για την αποστολή και τις συνθήκες για τις οποίες σχεδιάστηκε να επιχειρεί.
Η ικανότητα του Foxhound για πτήσεις μεγάλων αποστάσεων το καθιστά αναντικατάστατο και για το λόγο αυτό έχουν δρομολογηθεί διάφορα προγράμματα αναβάθμισης παρά την πενιχρή οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η σημερινή Ρωσική Αεροπορία.

ΟΠΛΙΣΜΟΣ
Ο οπλισμός του MiG-31 περιλαμβάνει βλήματα με καθοδήγηση ραντάρ και αισθητήρα υπέρυθρης καθοδήγησης. Ο σταθερός οπλισμός αποτελείται από ένα εξάκαννο πυροβόλο GSh-6-23M των 23 χιλ, το οποίο βρίσκεται ακριβώς επάνω από τη δεξιά φωλιά του κύριου συστήματος προσγείωσης.
Η ταχυβολία του πυροβόλου φτάνει τα 6000 βλ./λεπτό ενώ υπάρχει διαθέσιμο απόθεμα 260 βλημάτων.

Όταν πραγματοποιούνται βολές ανοίγει μια μικρή θυρίδα εμπρός από το στόμιο το οποίο χρησιμοποιείται για προστασία του πυροβόλου από τις υψηλές ταχύτητες. Ο κύριος οπλισμός του MiG-31 περιλαμβάνει συνδυασμό τεσσάρων βλημάτων αέρος-αέρος. αναρτημένων σε σύστημα AKU-410 που επιτρέπει την αυτόματη εκτίναξη του πύραυλου όταν ενεργοποιείται.


Τύπος Βάρος βλήματος, kg Βάρος κεφαλής, kg Εμβέλεια εκτόξευσης, km
R-33 480 47 120
R-40T 469 38 36
R-60 43,5 3 0,25 - 7
R-60M 45 3,5 10


Για αυτοπροστασία χρησιμοποιούνται τα βλήματα R-60/AA-8 Aphid με υπέρυθρο αισθητήρα, ενώ για εμπλοκές BVR το MiG-31 χρησιμοποιεί αποκλειστικά το "θηριώδες" R-33/AA-9 Amos βάρους 490kg. To βλήμα είναι ημιενεργού κατεύθυνσης με ενδιάμεση καθοδήγηση (mid-course guidance) με εμβέλεια 120km και κατασκευάζεται από το σχεδιαστικό γραφείο Vympel. Στις προδιαγραφές του ΑΑ-9 περιλαμβάνεται η ικανότητα εμπλοκής χαμηλά ιπτάμενων στόχων ακόμη και βλημάτων cruise. To βλήμα είναι εξοπλισμένο με μια κεφαλή βάρους 47 κιλών υψηλής εκρηκτικότητας/θραυσματική και πυροσωλήνα προσέγγισης. Εικάζεται ότι ο σχεδιασμός του ΑΑ-9 Amos βασίστηκε στον αμερικάνικο AIM-54 A Phoenix τον οποίο οι σοβιετικοί προμηθεύτηκαν από το Ιράν.

Όπως είναι γνωστό το καθεστώς του Σάχη, προτού ανατραπεί είχε προλάβει να παραλάβει 79 F-14A μαζί με ένα αριθμό βλημάτων AIM-54 Α. Τα βλήματα όμως εξ αρχής παραδόθηκαν χωρίς τις πλακέτες ECCM που διέθεταν τα αντίστοιχα βλήματα του Αμερικανικού Ναυτικού. Με την επικράτηση του φονταμελιστικού επαναστατικού κινήματος το 1979, το Ιράν διέκοψε τις σχέσεις που είχε συνάψει με τις ΗΠΑ και στράφηκε προς την -τότε- ΕΣΣΔ. Αποτέλεσμα της αμυντικής συνεργασίας ήταν και η παράδοση μικρού αριθμού βλημάτων Phoenix τα οποία και χρησιμοποιήθηκαν ως πηγή τεχνογνωσίας για την ανάπτυξη του ΑΑ-9. Βεβαίως οι σοβιετικοί ουδέποτε αποδέχτηκαν κάτι τέτοιο ισχυριζόμενο ότι κατασκεύασαν το βλήμα με δική τους τεχνογνωσία.

Επίσης με την είσοδο σε υπηρεσία και νέων τύπων κατά τη δεκαετία του 1990 το MiG-31 μπορεί να μεταφέρει ένα συνδυασμό βλημάτων RVV-AE (R-77), 2- R-40TD (R-40T) ή μέχρι 4 πύραυλους R-60M.
To RVV-AE είναι ένα εξελιγμένο βλήμα αέρος - αέρος BVR (Beyond Visual Range), με εμβέλεια 0,3-100 km, μήκος 3,6 μ. και διάμετρο 0.20 εκ.
Η κατεύθυνση του βασίζεται σε ένα συνδυασμό με καθοδήγηση INS , IR και ενεργού ραντάρ. Το RVV-Α .ζυγίζει 175kg από τα οποία τα 22kg αφορούν την εκρηκτική κεφαλή.

ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΥΡΟΣ
Ο εξελιγμένος ηλεκτρονικός εξοπλισμός του MiG-31 Foxhound αποτελείται ουσιαστικά από ένα αισθητήρα υπέρυθρων για παθητική ιχνηλάτιση και το πρωτοποριακό σε παγκόσμιο επίπεδο ραντάρ SBI-16 (S-800) Zaslon / Flash Dance (ορολογία NATO). Πρόκειται για ένα ραντάρ διάταξης φάσης με τη χρήση στοιχειοκεραίας διάταξης φάσης (fixed phased-array antenna) με ηλεκτρονική κατεύθυνση δέσμης σε προεπιλεγμένες περιοχές.

Η τεχνολογία που ενσωματώνει το καθιστά ικανό για εντοπισμό ακόμη και στόχων χαμηλής διατομής σε ραντάρ μεγέθους όπως τα βλήματα cruise που πετάνε σε εξαιρετικά χαμηλό ύψος (60-120μ.). Η κεραία διάταξης φάσης διαστάσεων 110x30 εκ. χρησιμοποιεί περί τα 3.000 στοιχεία εκπομπής/λήψης και επιτρέπει την εκμετάλλευση του συνολικού διαθέσιμου χώρου του ρύγχους του MiG-31 με διάμετρο 1,1 μ. Το φάσμα συχνοτήτων κυμαίνεται στα. 9-9,5 GHz. Η ζώνη ταυτόχρονου εγκλωβισμού / παρακολούθησης στόχων είναι 120ο σε αζιμούθιο και + 70ο-60ο σε κατακόρυφο άξονα. Το Zaslon παρακολουθεί ταυτόχρονα 10 στόχους, και με τη βοήθεια ενός ισχυρού "υπολογιστή" τύπου Argon-K επιλέγει και ιεραρχεί αυτόματα τους 4 πιο επικίνδυνους. Ακολούθως ο χειριστής του MiG-31 μπορεί να βάλλει εναντίον τους με βλήματα "αέρος-αέρος" τύπου R-33. Μετά την εκτόξευση των βλημάτων το ραντάρ αναλαμβάνει να διορθώσει την πορεία τους με ανανέωση δεδομένων έως ότου πλησιάσουν σε μικρή απόσταση όπου και ενεργοποιούν τον ενεργό ερευνητή για αυτόνομο εγκλωβισμό στόχων. Οι επιδόσεις όμως του MiG-31 δε παύουν να εντυπωσιάζουν καθώς το ραντάρ Zaslon έχει μέγιστη εμβέλεια σάρωσης περίπου στα 300 χλμ. Η εμβέλεια εγκλωβισμού στόχου ενός μαχητικού (διατομή ραντάρ "RCS - Radar Cross -Section" 5 μ.2 ) φτάνει μέχρι τα 180 - 200 χλμ., ενώ ή αυτόματη παρακολούθηση στόχου επιτυγχάνεται στα 120 χλμ. Οι παραπάνω επιδόσεις είναι μοναδικές καθώς μόνο το ραντάρ AWG-9 και η εξέλιξη αυτού, το APG-71 διαθέτουν παρόμοιες επιδόσεις. Είναι βέβαιο όμως ότι σε κάποιο βαθμό, οι παραπάνω επιδόσεις θα προσεγγίζουν και σε πολλές περιπτώσεις θα υπερκαλύπτονται από αυτές που θα προσφέρει το APG-77 με το οποίο θα εφοδιαστεί ως γνωστόν το νέο μαχητικό εναέριας υπεροχής F-22 Raptor της USAF. Τα όποια συμπεράσματα βεβαίως δεν μπορούν ακόμη να εκτιμηθούν για τον απλούστατο λόγο ότι η κατασκευάστρια του ραντάρ Northrop Grumman συστηματικά αποκρύπτει και την παραμικρή πληροφορία, όσον αφορά το APG-77. Έτσι έχουν δημοσιευτεί κατά διαστήματα στο διεθνή αμυντικό τύπο μόνο εικασίες και γενικές εκτιμήσεις πάνω στα χαρακτηριστικά που θα ενσωματώνει το APG-77 με αποτέλεσμα το πεδίο εξακολουθεί να παραμένει θολό.

Πάντως χωρίς αυτό να υποδηλώνει με βεβαιότητα την υπεροχή του ρωσικού ραντάρ, η ισχύς που εκπέμπει είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλο σύστημα που βρίσκεται σήμερα σε υπηρεσία.
Για τον παθητικό εγκλωβισμό στόχων χρησιμοποιείται ο αισθητήρας υπέρυθρων τύπου 8ΤΡ τοποθετημένος σ" έναν ανασυρόμενο πυργίσκο/ατρακτίδιο κάτω από το ρύγχος. Η εμβέλεια του αισθητήρα υπέρυθρων είναι 50 χλμ με πεδίο όρασης + 120° σε οριζόντιο και +60ο/-13ο σε κατακόρυφο επίπεδο. Μάλιστα το συγκεκριμένο σύστημα συνεργάζεται και με το κύριο ραντάρ, ενώ συμφωνά με ρωσικές πήγες μπορεί να εκτελέσει αυτόνομη κατάδειξη για βλήματα υπέρυθρων R-40TD (ΑΑ-6) και R-60 (ΑΑ-8). Πάντως δεν θωρείται τόσο εξελιγμένος σε σχέση με τον αντίστοιχο που χρησιμοποιούν τα Su-27/35. Αντιθέτως πιστεύεται ότι αποτελεί βελτίωση του μοντέλου που χρησιμοποιούσαν τα MiG-23 και MiG-25.

To MiG-31 μπορεί να αναχαιτίσει εναέριους στόχους σε συνθήκες VFR και IFR μέρα και νύχτα με συνδυασμένη ή αυτόνομη καθοδήγηση και ανεξαρτήτως των αμυντικών ελιγμών του στόχου ή την ύπαρξη ηλεκτρονικών αντί-μέτρων ECM. Σε τακτικό επίπεδο τα MiG-31 δρουν σε δυάδες εμπλεκόμενα σε εμπλοκές BVR με εκτόξευση αριθμού βλημάτων εναντίον πολλαπλών στόχων. Η τακτική αυτή εξασφαλίζει αυξημένα ποσοστά επιβιωσημότητας καθώς η εκμετάλλευση της εμβέλειας των βλημάτων και του ραντάρ, επιτρέπει την ασφαλή εμπλοκή από απόσταση χωρίς ο αντίπαλος να έχει γνώση ή δυνατότητα ανταπόδοσης πλήγματος. Βεβαίως η είσοδος σε κλειστή εμπλοκή είναι μια μάλλον επίφοβη επιλογή, καθώς η μειωμένη ευελιξία του τύπου με δομικό όριο που φτάνει μόνο τα 5G δεν εγγυάται την επιτυχή έκβαση της αερομαχίας υπέρ του MiG-31.

Μια από τις πλέον εντυπωσιακές μεθόδους τακτικής που χρησιμοποιούν αεροπορικά συντάγματα εφοδιασμένα με MiG-31 , είναι και η περιπολία με ανάληψη επιτήρησης μιας ευρύτατης περιοχής συνολικής έκτασης 800km από ομάδα τεσσάρων Foxhound. Πετώντας σε ανοιχτό σχηματισμό με μεγάλο διαχωρισμό τα αεροσκάφη συγκροτούν ένα αυτόνομο σύστημα αεράμυνας και ανταλλάσουν δεδομένα με τη βοήθεια του ψηφιακού συστήματος ζεύξης APD-518. Ακόμη μπορούν να δράσουν συνδυασμένα με κατεύθυνση από επίγεια συστήματα αεράμυνας μέσω του αυτοματοποιημένου δικτύου αεράμυνας ΑΚ-RLDN ή να συνεργαστούν με αεροσκάφη εναέριας επιτήρησης και ελέγχου Α-50 Mainstay. Σε αυτήν τη περίπτωση η ανάθεση στόχων γίνεται από τους χειριστές αεράμυνας οι οποίοι "περνάνε" την εικόνα τακτικής κατάστασης και αναθέτουν αυτόματα στόχους στο σύστημα ελέγχου πυρός του MiG-31. Συνήθως οι περιπολίες αυτές από τις τετράδες των MiG-31 απαιτούν την επιμήκυνση της εμβέλειας με τη βοήθεια εναέριου ανεφοδιασμού από αεροσκάφη τάνκερ IL-76 Midas της Ρωσικής Αεροπορίας. Στον ηλεκτρονικό εξοπλισμό του MiG-31 συμπεριλαμβάνονται επίσης το αυτόματο σύστημα πλοήγησης πτήσης τύπου SAU-155MP και σύστημα ναυτιλίας τύπου ΚΝ-25 με δύο γυροσκόπια INS τύπου IS-1-72A, ψηφιακό επεξεργαστή "Manevr", ραδιοναυτιλιακά βοηθήματα για μικρότερες αποστάσεις "Radikal-NP" (Α-312) και Α-331, ενώ για μεγαλύτερες· αποστάσεις χρησιμοποιείται το "Tropik" (ανάλογο του "Loran") και το "Marshrut" (ανάλογο του "Omega").

To MiG-31 πιστεύεται ότι είναι εφοδιασμένο με σύστημα παρεμβολέα για ηλεκτρονικό πόλεμο σε συνδυασμό με μεγάλη αντοχή στα ECM/ECCM. Τέλος το Foxhound είναι εφοδιασμένο με RWR 360° και σύστημα IFF Od Rods με τις κεραίες τοποθετημένες μπροστά από την καλύπτρα.

 


ΣΧΕΔΙΟ ΤΡΙΩΝ ΟΨΕΩΝ

MiG-31 Foxhound © Konstantinos Panitsidis

 


ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ
Μικόγιαν/Γκούρεβιτς
ΧΩΡΑ
Ρωσία
ΤΥΠΟΣ
Μαχητικό-αναχαιτιστικό
ΠΛΗΡΩΜΑ
2, άτομα
ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Δύο στροβιλοκινητήρες διπλής ροής, D-30F-6
Μέγιστη ώση, kN
2 x 152.00
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ
 
Με το σωλήνα Pitot, m
22,69
Ύψος αεροσκάφους, m
5,15
Εκπέτασμα πτερύγων, m
13,46
Επιφάνεια πτέρυγας, m2
61,60
ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΟΣΓΕΙΩΣΗΣ
Ανασυρόμενο με δίδυμο ριναίο σκέλος και δύο τροχούς σε σειρά στα κύρια σκέλη.
Μεταξόνιο, m
7,11
Μετατρόχιο, m
3,630
ΒΑΡΗ
 
Μέγιστο βάρος απογείωσης, kg
46.200
Κανονικό βάρος απογείωσης, kg
41.000
Βάρος κενό, kg
21.820
Βάρος οπλικού φορτίου, kg
3.000
ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ
 
Μέγιστο ταχύτητα, km/h (ύψος 17500 m)
3.000 (Μ=2,82)
Μέγιστη ταχύτητα σε χαμηλό ύψος, km/h
1.500
Επιχειρησιακή ακτίνα δράσης, km
2.150
Με εξωτερικές δεξαμενές καυσίμου
3.300
Αυτονομία χωρίς ανεφοδιασμό, h
3.5
Αυτονομία με ανεφοδιασμό, h
6
Ανεφοδιασμός εν πτήσει
ΝΑΙ
Επιχειρησιακή οροφή, m
20.600
Όρια φόρτισης, g
5
ΟΠΛΙΣΜΟΣ
Ένα πυροβόλο GSh-6-23M των 23 mm, με 260 βλήματα. Δυνατότητα μεταφοράς μέχρι 4 βλήματα αέρος-αέρος R-33 ή 2 βλήματα R-40T ή 4 βλήματα R-60, R-60M.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ MiG-31 Foxhound