Yak-130. Πρώτη πτήση: 1996 © Konstantinos Panitsidis

Φωτογραφίες από την προσωπική συλλογή του Κωνσταντίνου Πανιτσίδη


 Τεχνικά χαρακτηριστικά      Φωτογραφίες      Video

 

 

 

Σχεδιάστηκε για να αντικαταστήσει τα MB-39 που είναι ακόμα σε υπηρεσία. Μετά από την διακοπή της συνεργασίας με την Aermacchi, το σχεδιαστικό γραφείο του Yak παρουσίασε την δική του έκδοση του αεροσκάφους, για τις ανάγκες της Ρωσικής Αεροπορίας.


Τεχνική περιγραφή

Το Yak-130 είναι ένα μεσοπτέρυγο, δικινητήριο, διθέσιο Α/φος. Οι πολύ καλές αεροδυναμικής επιφάνειες, του δίνουν την ικανότητα να επιχειρεί με μεγάλες γωνιές προσβολής. Είναι πολύ σημαντικό για ένα εκπαιδευτικό Α/φος να προσομοιάζει και να πλησιάζει τις δυνατότητες ενός συγχρόνου μαχητικού Α/φους. Η δικινητήρια διάταξη του δεν επιλέχτηκε τυχαία, αφού έτσι εξασφαλίζονται υψηλό επίπεδο ασφαλείας για το πλήρωμα, ενώ ο λόγος ώσης προς βάρος προσεγγίζει το 0,7-0,8.

 

Yak-130 Ριναιο σύστημα προσγείωσης © Konstantinos Panitsidis

Yak-130 Ριναιο σύστημα προσγείωσης

 

Το Α/φος μπορεί να απογειωθεί και να προσγειωθεί από μικρούς και πρόχειρους διαδρόμους. Το Σ/Π φέρει μόνο τροχό στο ριναίο και στο κύριο σκέλος (είναι ελεγχόμενο) και επιτρέπουν την χρησιμοποίησή του σε προχείρους διαδρόμους με μήκος έως 1000 μέτρα (διαδρομή απογείωσης περίπου 380 μέτρα και διαδρομή προσγείωσης 670 μέτρα). 
Την όλη δομή χαρακτηρίζουν οι καθαρές αεροδυναμικές γραμμές και ο αρκετά πετυχημένος συνδυασμός δομής και πτέρυγας. Οι προεκτάσεις του χείλους προσβολής, LERX είναι σχεδιασμένα ώστε να αποτελούν την ομαλή σύνδεση μεταξύ δομής και πτέρυγας ώστε να παράγουν ελεγχόμενη άνωση τυρβώδους ροής ή αλλοιώς δινών.
Η «ωφέλιμη ζωή» (service life) του Α/φους είναι 20.000 πτήσεις που αντιστοιχούν σε 10.000 ώρες στον αέρα (ενώ μπορεί να αυξηθεί έως 15.000 ώρες) ή σε 30 χρόνια. 

 

Yak-130 © Konstantinos Panitsidis

 Yak-130 

Το πιλοτήριο περιλαμβάνει τρεις κύριες οθόνες απεικόνισης μεγάλου σχήματος πολλαπλών λειτουργιών για κάθε χειριστή. Για την επιβίωση του πληρώματος διαθέτει εκτινασσόμενα καθίσματα "Zero-Zero", τύπου Κ-36-3,5. Για την διευκόλυνση στην εκπαίδευση σε νυκτερινές αποστολές, μπορεί να εξοπλιστεί και με διόπτρες νυχτερινής όρασης. Για καλύτερη συνεργασία του εκπαιδευτή και του εκπαιδευόμενου, στον τρόπο απεικόνισης των πληροφοριών πτήσης και στοχοποίησης, φέρει ενσωματωμένο σύστημα με ένα σκοπευτικό σύστημα επί κράνος, τύπου HMD, με κατάδειξη στόχων και προσομοίωση της απεικόνισης. Τα χειριστήρια είναι φιλοσοφίας HOTAS. 
Η ανοιχτή αρχιτεκτονική του σκάφους επιτρέπει να εξοπλίζεται με αρτηρία δεδομένων η όποια είναι συμβατή με την αρτηρία MIL-STD-1553B, με ικανότητα  ενσωμάτωσης και ενοποίησης όλων των ηλεκτρονικών συστημάτων μεταξύ τους. 

Το Α/φος είναι εφοδιασμένο με σύστημα ελέγχου πτήσης (Fly-by-Wire) τεσσάρων καναλιών, ενώ ο έλεγχος του προωθητικού συστήματος πραγματοποιείται από μονάδες ψηφιακού ελέγχου τύπου FADEC. 

Στον ηλεκτρονικό εξοπλισμό περιλαμβάνονται:

Σύστημα επικοινωνιών VHF/UHF
Σύστημα IFF (responder)
Σύστημα αδρανειακής πλοήγησης με GPS/ GLONASS (ραδιοπλοήγηση, ειδικό εξοπλισμό για προσγείωση, αυτόματη ράδιο-πυξίδα, ραδιο-υψόμετρο, και αποστασιόμετρο. 
Πλήρη σειρά ραδιοβοηθημάτων TACAN και VOR/ILS/MB
Σύστημα στοχοποίησης και ναυτιλίας υλοποιούνται μέσω του κυρίου υπολογιστή αποστολής, με δεδομένα που προβάλλονται στο HUD και στις οθόνες πολλαπλών λειτουργιών και άλλων συστημάτων. 
Φέρει σύστημα καταγραφής δεδομένων του σκάφους. 
Τα καύσιμα του Yak-130 υπολογίζονται σε 1750 κιλά μέγιστο ενώ σε τυπική διαμόρφωση ανέρχονται σε 850 κιλά. 

Σύστημα Πρόωσης
Το σύστημα πρόωσης απαρτίζουν δυο στροβιλοκινητήρες διπλής ροής τύπου AI-222-25. 

 

Yak-130 AI-222-25 © Konstantinos Panitsidis
Yak-130 AI-222-25

Μέγιστη ώση (SLS, ISA, δin=1)
Ώση, kgf (υποστηρίζει μέχρι  tamb=+30oC) 2.500
Ειδική κατανάλωση καυσίμου, kg/kgf*h 0,64
Μέγιστη ώση (H=5.000 m, Mach=0,6, ISA, δin=0,97)
Ώση, kgf 1.450
Μέγιστη ώση πλεύσης (Η=10.000 m, Mach=0,6, ISA, δin=0,97)
Ώση, kgf 300
Ειδική κατανάλωση καυσίμου, kg/kgf*h 0,875
Διάφορα στοιχεία  
Διαστάσεις, mm 2237.7 x 860 x 1.093
Καθαρό βάρος κινητήρα, kg 440
Ωφέλιμη ζωή, h 3.000

 

Με την ένταξη της νέας γενιάς μαχητικών Α/φων, τα υπάρχοντα εκπαιδευτικά δεν πληρούν πλέον τις προδιαγραφές της εκπαίδευσης, έχουν υψηλό κόστος " αποτελεσματικότητας και εκμετάλλευσης " και χρειάζονται αντικατάσταση. Το εν λόγω Α/φος απαιτείται να εξοπλιστεί με ένα σύγχρονο προωθητικό συγκρότημα (turbofans) σχεδιασμένο για μαχητικά αεροσκάφη όσο και εκπαιδευτικά. 
Ο κινητήρας αυτός εξελίχθηκε από την Ουκρανική Motor Sich JSC (Zaporozhye, Ukraine). Οι πρώτες παραδόσεις έγιναν τον Δεκέμβριο του 2003, όταν και εξοπλίστηκε το πρώτο πρωτότυπο Yak-130.
- Στις 30 Απριλίου 2004 πρωτοπέταξε το Yak-130 No1 (εξοπλισμένο με κινητήρες AI-222-25) 
- Το Δεκέμβριο 2004 παραδόθηκαν δυο κινητήρες για το δεύτερο πρωτότυπο Yak-130 No2.
- Στις 30 Απριλίου 2005 πραγματοποιήθηκε η πρώτη πτήση του Yak-130 No2. 

 

Κινητήρας AI-222-25 UBT. © Ivchenko-Progress

Κινητήρας AI-222-25 UBT © Ivchenko-Progress

 

Για να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους σκάφους μπορεί να εφοδιαστεί κατόπιν απαίτησης του πελάτη, με κινητήρα AI-222-25 UBT, που διαθέτει Μηχανισμό Μεταβολής Διεύθυνσης Ώσης, με κίνηση ± 20ο ως προς όλους άξονες.

 

AI-225-25 Τεχνική περιγραφή

Κινητήρας AI-222-25. © Ivchenko-Progress

Κινητήρας AI-222-25 © Ivchenko-Progress

 

Ανεμιστήρας - αποτελείται από δυο βαθμίδες, υψηλής πίεσης. Το στροφείο (συμπιεστής) και τα πτερύγια είναι κατασκευασμένα από κράμα τιτανίου με τεχνική «bkisk».

Θάλαμος καύσης - δακτυλιοειδής, με χαμηλές  και η ενώ η τροφοδοσία του καυσίμου στο θάλαμο καύσης πραγματοποιείται από 16 εγχυτήρες.

Συμπιεστής υψηλής πίεσης - αποτελείται από 8 βαθμίδες με κινητά πτερύγια (ρυθμιζόμενα οδηγά) εισόδου και οδηγά πτερύγια 1ης και 2ης βαθμίδας. 
Στρόβιλος υψηλής πίεσης - μονής βαθμίδας, με ένα αποτελεσματικό αερόψυκτο σύστημα ακροφυσίου (nozzle block) και του στροφείου. Τα πτερύγια είναι σχεδιασμένα με την μέθοδο χύτευσης κατευθυνόμενης στερεοποίησης. 
Στρόβιλος χαμηλής πίεσης - ενός σταδίου (μονής βαθμίδας) με ψυχόμενο ακροφύσιο/nozzle block. Τα πτερύγια είναι κατασκευασμένα με μέθοδο χύτευσης  κατευθυνόμενης στερεοποίησης. 
Οπίσθιο στήριγμα/υποστήριξη - γενική για το συμπιεστή χαμηλής πιέσεως και συμπιεστή υψηλής πιέσεως, με τμήματα / συνδέσμους του κινητήρα γύρω από το Α/φος. 
Ακροφύσιο - συγκλίνουσα, με εξωτερική και εσωτερική παράκαμψη ροής. 
Στροφείο / Συμπιεστής χαμηλής πιέσεως - απαρτίζεται από τρία σημεία στήριξης, ενώ το στροφείο / συμπιεστή υψηλής πιέσεως έχει δυο σημεία στήριξης.
Σημεία στήριξης του κινητήρα στο Α/φους - βρίσκονται πάνω στο σώμα του κινητήρα. 

 

Yak-130 © Konstantinos Panitsidis

Yak-130

 

ΤΟ ΟΠΛΙΚΟ ΦΟΡΤΙΟ

Yak-130

 

Yak-130 Τυπική διαμόρφωση

Ατρακτίδιο ηλεκτρονικού πόλεμου © Kων/νος Πανιτσίδης

Ατρακτίδιο ηλεκτρονικού πόλεμου

 

Yak-130 Τυπική διαμόρφωση

Ατρακτίδιο πυροβόλου GSh-23 των 23 mm (απόθεμα 120 βλήματα), βόμβες ΚΑΒ-500Kr, βόμβες νάπαλμ έως 500 κιλών, βλήματα R-73E, S-25 και ρουκετες S-8, S-13 © Kων/νος Πανιτσίδης

Ατρακτίδιο πυροβόλου GSh-23 των 23 mm (απόθεμα 120 βλήματα), βόμβες ΚΑΒ-500Kr, βόμβες νάπαλμ έως 500 κιλών, βλήματα R-73E, S-25 και ρουκετες S-8, S-13

 

ΑΠΟΣΤΟΛΗ

Lo-Hi-Hi-Lo 800 km (420 nm)

Lo-Hi-Hi-Lo 800 km (οπλικό φορτίο: δυο βόμβες των 250 kg + ένα ατρακτίδιο πυροβόλου +  δυο απορριπτόμενες δεξαμενές καυσίμου στους πτερυγικους φορείς + δυο παρεμβολέα σε ατρακτίδια)

(οπλικό φορτίο: δυο βόμβες των 250 kg + ένα ατρακτίδιο πυροβόλου +  δυο απορριπτόμενες δεξαμενές καυσίμου στους πτερυγικους φορείς + δυο παρεμβολέα σε ατρακτίδια)

 

Lo-Lo-Lo-Lo 415 km (225 nm)

Lo-Lo-Lo-Lo 415 km (οπλικό φορτίο: δυο βόμβες των 250 kg + ένα ατρακτίδιο πυροβόλου +  δυο απορριπτόμενες δεξαμενές καυσίμου στους πτερυγικους φορείς + δυο παρεμβολέα σε ατρακτίδια)

(οπλικό φορτίο: δυο βόμβες των 250 kg + ένα ατρακτίδιο πυροβόλου +  δυο απορριπτόμενες δεξαμενές καυσίμου στους πτερυγικους φορείς + δυο παρεμβολέα σε ατρακτίδια)

 

Lo-Lo-Lo-Lo 400 km (215 nm)

Lo-Lo-Lo-Lo 400 km (οπλικό φορτίο: δυο βόμβες των 250 kg + ένα ατρακτίδιο πυροβόλου +  δυο απορριπτόμενες δεξαμενές καυσίμου στους πτερυγικους φορείς + δυο βλήματα υπέρυθρης καθοδήγησης + παρεμβολέα σε ατρακτίδια)

(οπλικό φορτίο: δυο βόμβες των 250 kg + ένα ατρακτίδιο πυροβόλου +  δυο απορριπτόμενες δεξαμενές καυσίμου στους πτερυγικους φορείς + δυο βλήματα υπέρυθρης καθοδήγησης + παρεμβολέα σε ατρακτίδια)

 


ΣΧΕΔΙΟ ΤΡΙΩΝ ΟΨΕΩΝ

Yak-130 © Konstantinos Panitsidis

 


ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ
Γιακοβλεβ
ΧΩΡΑ
Ρωσία
ΤΥΠΟΣ
Εκπαιδευτικό επιχειρησιακό εκπαιδευτικό
ΠΛΗΡΩΜΑ
2, άτομα
ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Δυο στροβιλοκινητήρες RD-35 (ή δύο Povazske Strojarne DV-2S)
Μέγιστη ώση, kgf
2 x 2.250
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ
 
Μήκος, m
11,49
Ύψος A/φους, m
4,76
Εκπέτασμα πτέρυγας, m
9,72
Επιφάνεια πτέρυγας, m2
23,52
ΒΑΡΗ
 
Μέγ. βάρος απογείωσης, kg
9.000
Κανονικό βάρος απογείωσης, kg
6.350
Βάρος κενό, kg
4.500
Βάρος μεταφερόμενων καυσίμων εσωτερικά, kg
850-1.750
Βάρος μεταφερόμενων καυσίμων με 
εξωτερικές δεξαμενές, kg
600
ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ
 
Μέγ. ταχύτητα, km/h
1.000
Εμβέλεια, km
1.850
Ακτίνα δράσης, km
1.315
Επιχειρησιακή οροφή, m
12.500
Όρια φόρτισης, g
8
ΟΠΛΙΣΜΟΣ
Βάρος οπλικού φορτίου-3000 kg. Φορείς μεταφοράς οπλισμού 6. Δυνατότητα μεταφοράς οπλισμού: 
βλήματα αέρος-αέρος R-73
αέρος-εδάφους, αέρος-επιφάνειας. 
Mη κατευθυνόμενες ρουκέτες, βόμβες, ατρακτίδια ηλεκτρονικού πόλεμου/ αναγνώρισης και  ατρακτίδια πυροβόλων των 23 mm και 30 mm.

 


ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Yak-130

 


E-books

Yak-130 Combat Trainer Jet Format: PDF (e-book)  Yak-130 Combat Trainer Jet Format: PDF (e-book)